Lezing
Organizer:
Date:
February 9, 2022
Time:
11:00 AM – 12:00 PM
Fee:
Free
Location:
Zaal Garden 1, University of Aruba & Zoom
Caraïbisch Zout Als Hollands Goud
De 17de eeuw in de Nederlanden dreef vooral op productie van en handel voedsel. Veel verse producten werd gezouten. De Noordzeeharing, het volksvoedsel bij uitstek, werd grootschalig gevangen, gezouten om vervolgens te worden gegeten of geëxporteerd. De ronde ‘Edammer’ kazen, zout vlees voor op de schepen, konden niet zonder dit conserveringsmiddel. Het schaarse Hollandse zout was van matige kwaliteit. De handelaren voeren daarom naar Bretagne voor beter zout, de betere kwaliteit kwam echter uit Setúbal in Portugal. De oorlog met Spanje-Portugal sneed deze weg af en een goede maar risicovolle oplossing diende zich aan: zout gaan halen in de Caraïben, de allerbeste kwaliteit lag gratis in natuurlijke zoutpannen voor het opscheppen. Voor de handel op ‘de West’ werd in 1621 de West-Indische Compagnie opgericht. De zoutvaart was echter dermate winstgevend dat dit buiten het octrooi werd gehouden. De ‘vrije jongens’ onder de kooplieden rustten zelf expedities uit om op de Caraïbische eilanden zout te gaan scheppen: de Zouthaalders.
Het archeologisch en historisch onderzoek naar zowel de zoutwinning op de Caraïbische eilanden, de maritieme archeologie van de zoutvaart als de zoutraffinage in Holland en toepassing in de toenmalige voedselindustrie, zijn de afgelopen jaren punt van onderzoek geweest van archeologen uit diverse landen. In de lezing zal worden ingegaan over hoe de materiële neerslag van deze route van het zout in het erfgoed van de twee gebieden terug te vinden valt.
Vooraf valt te zeggen dat voor de ‘diamanten’ kwaliteit van het gratis Caraïbisch zout de Hollanders een zeer hoge prijs moesten betalen.
Illustratief is het lied ‘Hetgeen ons in West-Indië op het Zoute Eiland is overkomen’ uit 1638. Het eindigt met de strofen (vrij vertaald):
‘Daarom vaart ik nooit meer om zout,
wat duurder komt te staan dan goud,
en het moeilijk valt te halen.
Moet men met vlees en bloed,
ten leste toch betalen.’
Michiel Bartels
Speaker Biography
Michiel Bartels (Amsterdam, 1965) startte in 1979 de Nederlandse archeologie. Na veel opgravingen veelal gericht op de (post)middeleeuwse stadskern rondde hij de opleiding aan de Universiteit van Amsterdam af in 1992. In de jaren ’90 werkte hij onder andere voor de Archeologische dienst van Amsterdam. In 1999 werd hij stadsarcheoloog voor de Hanzestad Deventer, waar hij een nieuwe dienst en uitvoeringsorganisatie opzette en een lange serie onderzoeken startte. In 2008 stapte hij over naar de VOC/WIC stad Hoorn en zette de regionale archeologische dienst ‘Archeologie West-Friesland’ op, waarin onder andere Enkhuizen en het eiland Texel samenwerken. Sinds 2016 is hij toegevoegd specialist en adviseur voor het jutters- en wrakkenmuseum ‘Kaap Skil’ in Oudeschild op Texel.
Voor meer informatie, kijk op: https://independent.academia.edu/MichielBartels
www.archeologiewestfriesland.nl
Event Location
The main campus of the University of Aruba is centrally located in downtown Oranjestad and houses a number of Centers and Offices that promote academic growth, education, and research.
Our events are usually held at the main campus of the University of Aruba or online.
Consult the event invitation to confirm the correct location of where your event is being hosted.
Get notified of upcoming events
Notify meMost Recent Events
Recente Ontwikkelingen in Vastgoed
Carla Brouwer zal actuele ontwikkelingen in de vastgoedmarkt bespreken en daarbij een aantal actuele thema’s uitlichten.
Environmental Law & Policy on Aruba: islandnes
How to turn the tide on Aruban environmental law & policy? Modernize and effectively apply environmental rules? This lecture discusses Aruban decision-making and ‘islandness’, towards…
Human Rights and Environmental Law
This lecture explores the evolving relationship between human rights and environmental law, highlighting the urgent need to address global environmental challenges through a human rights…
